سد نومل یا سد کوثر : سد کوثر ، معروف به سد نمل ، نوعی سد خاکی است که در 15 کیلومتری جنوب شرقی گرگان بر روی آبراه اصلی حوضه آبریز نومل در حوضه آبریز قره سو احداث شده و آب رودخانه گرمابدشت از حوضه آبریز قره سو نیز با انحراف تغییر مسیر داده به آن سوق داده شده است. سد نومل قدیمی در شمال شرقی روستای نومل در گرگان واقع شده بود.
سد نومل یا سد کوثر
این منطقه شامل 6 آبشار بزرگ است که مسیر دسترسی بسیار سختی دارند. به دلیل مسیر دشوار ، منطقه بسیار بکر و دست نخورده باقی مانده است. بلندترین آبشار منطقه به آبشار نومل معروف است که بیش از 30 متر ارتفاع دارد. از دیگر آبشارهای منطقه می توان به آبشار دوقلوی نومل ، آبشار ایستگاه نومل ایستگاه 1 و 2 اشاره کرد.
این مجموعه آبشار در 4 کیلومتری شمال روستای نومل در قلب جنگل های منطقه چهل گیسو (چلگیسو) واقع شده است. آبشارهای دوقلوی ایستگاه نومل یکی از نادرترین آبشارهای منطقه است و 5 متر ارتفاع دارد. آبشار دوقلوی نومل در منطقه چلگیسو در جنگل واقع شده است که مسیر آن بسیار ناهموار و دشوار است. دسترسی به این آبشارها به یک راهنمای محلی احتیاج دارد.
زمان تاسیس سد نومل (کوثر)
ساخت این سد در سال ۱۳۶۷ آغاز و در سال ۱۳۷۲ افتتاح شد . ارتفاع سد از پی ۲۶متر، طول تاج سد ۶۰۰ متربوده و سرریز سد که از نوع آزاد بتنی دارای پل دسترسی می باشد ، ۳۴ متر طول داشته و قابلیت عبور ۸۰ متر مکعب در ثانیه سیلاب را دارد . این سد دارای یک مخزن اصلی و یک مخزن رسوبگیر می باشد که حدود۲/۷ میلیون متر مکعب ظرفیت دارد.
یک سد انحرافی به طول ۵/۱۸ متر در شمال سد بر روی آبراهه اصلی حوضه آبریز فرعی گرمابدشت احداث گردیده که با ظرفیت حداکثر ۲۰۰ متر مکعب بر ثانیه آب این رودخانه را در فصل غیر زراعی پس از عبور دادن از مخزن رسوبگیر به مخزن سد هدایت می کند .
مجموع شبکه سد یک هزار هکتار است که به صورت ثقلی از طریق گالری خروجی پایاب به طول ۷۹ متر و توسط یک لوله فلزی ۷۵۰ میلی متری که با شیر فلکه تنظیم می شود آبیاری می گردد .
کانال اصلی شبکه سد از نوع بتنی با مقطع ذوزنقه ای به طول ۴/۳ کیلومتر و ۳۵۰ متر گالری بتنی سرپوشیده می باشد.طول کانالهای درجه یک و دو بیش از ۲۰کیلومتر و از نوع بتنی است
طراحی اولیه و ظرفیت تنظیم و نیز توان عبور آب کانال های آبیاری شبکه سدعمدتا” برای آبیاری کشت تابستانه که معمولا” سویا می باشد.
استفاده دو منظوره از مخزن سد برای پرورش ماهی هم زمان با استفاده از آب جهت زراعت ، باعث گردیده است که سالانه بیش از ۱۰۰تن ماهی نیز به برکت وجود این سد تولید شود .